Trong cơ thể của nam giới có một bộ phận vô cùng quan trọng ảnh hưởng rất lớn tới khả năng tình dục nói riêng và sức khỏe của nam giới nói chung – đó chính là tuyến tiền liệt. Vậy bạn đã hiểu thế nào về tiền liệt tuyến và chức năng của bộ phận này?
Cấu trúc tuyến tiền liệt ở nam giới
Cùng tìm hiểu tường tận về quá trình hình thành tuyến tiền liệt ở nam giới từ khi còn trong bào thai đến khi trưởng thành.
Phôi thai
Quá trình biệt hóa tuyến tiền liệt từ xoang niệu – sinh dục diễn ra từ tháng thứ 3 của thai kì. Ban đầu cơ quan sinh dục của nam và nữ đều có bề ngoài giống nhau, sau đó mới biệt hóa và phát triển hình thái đặc thù cho từng giới.
Tuyến tiền liệt nằm ở đâu?
Tuyến tiền liệt nằm ngay dưới bàng quang, sau xương mu, giữa hai cơ nâng hậu môn và bao bọc quanh niệu đạo.
Kích thước tuyến tiền liệt
Khi mới hình thành tuyến tiền liệt có kích thước nhỏ bằng hạt đậu. Tuyến tiền liệt phát triển trong suốt cuộc đời của nam giới và khi trưởng thành, nó có kích cỡ ổn định: rộng khoảng 4 cm, cao khoảng 3 cm và dày khoảng 2,5 cm. Khi đến tuổi trung niên, tuyến này lớn dần lên và gọi là phì đại tiền liệt tuyến ở dạng lành tính và có thể gây chèn ép niệu đạo, gây ra một số vấn đề về tiểu tiện như tiểu đêm, tiểu buốt…
Khối lượng tuyến tiền liệt
Trọng lượng trung bình của tuyến tiền liệt sẽ rơi vào khoảng từ 15 đến 25 gam.
Hình thể ngoài
Tiền liệt tuyến có dạng hình nón hoặc hình trứng, đáy hướng lên trên, đỉnh hướng xuống dưới. Ở người trưởng thành sẽ có hình dạng như quả óc chó với 4 mặt là mặt trước, mặt sau và 2 mặt bên.
Phân thùy
Tuyến tiền liệt chia làm 3 thùy: 2 thùy bên là thùy phải và thùy trái ngăn cách nhau bởi một rãnh ở mặt sau; còn thùy giữa hay gọi là eo tuyến tiền liệt nằm giữa niệu đạo và ống phóng tinh.
Phân vùng giải phẫu
Để thuận tiện cho việc tìm hiểu nguồn gốc bệnh lý tuyến tiền liệt, người ta phân vùng giải phẫu tuyến tiền liệt theo phương pháp mô tả của Mac Neal, gồm 4 vùng:
- Vùng ngoại vi.
- Vùng trung tâm .
- Vùng chuyển tiếp.
- Vùng đệm (hay vùng xơ cơ phía trước).
Liên quan của tiền liệt tuyến
Dây thần kinh lưng dương vật chạy từ phía sau tiền liệt tuyến trong phần mạc thành chậu. Đỉnh của tiền liệt tuyến tiếp xúc liên tục với cơ vòng niệu đạo. Vì thế dấu hiệu bệnh tuyến tiền liệt như viêm nhiễm, u xơ phì đại sẽ gây ra các triệu chứng đau thắt lưng, rối loạn tiểu tiện.
Phương tiện cố định tiền liệt tuyến
- Dây chằng mu tiền liệt tuyến
- Hoành niệu sinh dục
- Bàng quang
- Bao tuyến tiền liệt
- Mạc Denonvilliers
Hình thể bên trong tuyến tiền liệt
- Niệu đạo và trục tiền liệt tuyến bắt chéo ở phía dưới gần đỉnh tuyến nên hầu hết niệu đạo ở trước trục tuyến.
- Mào niệu đạo: là chỗ gờ nổi lên giữa niệu đạo tiền liệt tuyến.
- Lồi tinh có hình bầu dục, nằm ở chỗ 1/3 giữa và 1/3 dưới của đoạn niệu đạo tiền liệt tuyến.
- Hai bên lồi tinh là 2 rãnh, ở đáy có lỗ của ống tuyến đổ vào
- Xoang tiền liệt tuyến: nằm trên mặt trái và phải của mào niệu đạo, là nơi ống tuyến và niệu đạo đổ vào.
Cấu tạo tiền liệt tuyến
Gồm 70% mô tuyến và 30% lớp đệm mô sợi cơ. Lớp vỏ cấu tạo từ collagen, elastin, và nhiều sơi cơ trơn. Do cấu trúc giải phẫu đặc biệt tạo ra hàng rào ngăn cản sự thâm nhập của các thuốc điều trị khi tuyến này bị viêm nhiễm, mắc bệnh.
Mạch máu và thần kinh tuyến tiền liệt
Tiền liệt tuyến được cung cấp máu bởi động mạch bàng quang dưới và động mạch trực tràng giữa.
Hệ tĩnh mạch tiền liệt tuyến dẫn lưu qua đám rối bao quanh tiền liệt tuyến tạo thành đám rối tĩnh mạch tiền liệt tuyến..
Tuyến tiền liệt có chức năng gì?
Tiền liệt tuyến là một tổ chức tuyến tiết ra chất dịch màu trắng đục với pH khoảng 6,5 (kiềm hơn dịch âm đạo). Lượng dịch này chiếm khoảng 30% tổng tinh dịch.
Các enzym đông đặc dịch tuyến làm tinh dịch đông nhẹ trong đường sinh dục nữ, làm tinh dịch nằm sát cổ tử cung và không bị chảy ra ngoài.
Nhờ chất dịch này mà tinh trùng hoạt động mạnh lên. Ngoài ra Prostaglandin tuyến tiền liệt và túi tinh làm tăng cường co cơ tử cung và nhu động vòi trứng, giúp tinh trùng di chuyển nhanh và dễ dàng.
Tiền liệt tuyến là bộ phận quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của phái mạnh, mặt khác các bệnh về tiền liệt tuyến hiện nay khá phổ biến và dần đang trẻ hóa. Các triệu chứng bệnh tiền liệt tuyến như thế nào, nam giới cần đi khám định kì để điều trị kịp thời không gây nên biến chứng đáng tiếc.
Bài viết trên đã cung cấp kiến thức toàn diện và tường tận về tiền liệt tuyến và là cơ sở giúp bạn đọc hiểu được nguồn gốc và nguyên nhân gây ra các bệnh lý về tiền liệt tuyến sau này.
Dược sĩ Ngọc Mai
